Hồi trước em cứ nghĩ đơn giản, lấy chồng là bắt đầu một chương khác, một mái nhà khác. Mình trưởng thành, rồi tìm một người để cùng nhau làm lại từ đầu. Hai người, hai chiếc vali đầy kỷ niệm, ký ức, thói quen, gom góp thương yêu, dựng nên một nơi mới – nơi có thể gọi là “của mình”.
Nhưng rồi em mới hiểu, không phải ai cũng nghĩ vậy.
Từ lúc về nhà chồng, em thấy mình giống như khách trọ bước vào nhà người ta. Nhà ấy vốn dĩ đã có nếp, có nếp rất riêng, rất cũ. Mỗi cái bát để đâu, mỗi câu nói cần nghe như thế nào, mỗi buổi sáng phải dậy lúc mấy giờ… tất cả đều đã thành khuôn.
Anh vẫn là anh – đứa con trai của bố mẹ anh. Vẫn sống theo cái cách anh từng lớn lên, vẫn nghĩ rằng em chỉ cần “nhập gia tùy tục” là đủ. Anh không để ý rằng, khi em bước vào nhà đó, em đã bước ra khỏi nhà mình.
Người ta cứ nói: về làm dâu là chuyện hiển nhiên. Nhưng không ai nói, làm sao để người phụ nữ ấy cảm thấy được thuộc về. Em không cần được cưng chiều, không cần đặc quyền gì, chỉ mong một cái gật đầu khi em gọi nơi này là “nhà mình” – mà lòng không thấy trống trải.
Nhiều lúc em muốn kể về mẹ, kể chuyện ngày xưa – nhưng rồi em ngập ngừng. Sợ bị nhìn như người chưa dứt khoát, sợ người ta bảo: lấy chồng rồi, còn nhắc làm gì chuyện cũ.
Nhưng em đâu thể tách rời khỏi những gì nuôi mình lớn lên. Em có cả một tuổi thơ, một nếp nhà, một cách yêu thương rất riêng. Em không mong anh yêu nó như em, chỉ mong anh không phủ nhận nó.
Có những lần, em nói: “gia đình mình…” – rồi thấy ánh mắt anh lướt qua như chưa nghe thấy. Vì trong đầu anh, “gia đình mình” vẫn là nơi của riêng anh, vẫn là bố mẹ anh, người thân anh. Em… là người ghép vào.
Anh có từng nghĩ, để một người phụ nữ gọi nơi nào đó là nhà – không chỉ cần một cái hộ khẩu, mà còn cần rất nhiều thương yêu? Cần được lắng nghe, được là chính mình, được gói ghém nếp sống cũ vào căn nhà mới, mà không bị phán xét hay lấn át?
Hôn nhân, không phải là kéo ai rời khỏi nơi cũ, rồi nhét họ vào một khuôn mẫu có sẵn. Mà là cùng nhau tạo ra một không gian mới, nơi cả hai đều có phần, đều được cất tiếng nói, được nhớ – và được thương.
Em không cần anh cắt lìa khỏi gia đình anh. Em cũng không đòi mình phải quan trọng nhất. Em chỉ mong, khi nói về “chúng ta”, anh biết đó là một điều cần được vun vén từ cả hai.
Em biết, có những điều rất nhỏ, nhưng nếu làm đủ lâu, nó trở thành khoảng cách. Một cái quên nắm tay khi đi qua đám đông. Một câu nói không kịp nhìn ánh mắt người bên cạnh. Một lần lỡ hẹn, rồi thành thói quen.
Gia đình – không phải là nơi để ai đó “nhập vào”. Mà là nơi cả hai cùng xây, từng viên gạch nhỏ, từng hành động nhỏ. Là khi em có thể nhắn tin: “Về nhà chưa anh?” mà biết chắc, chữ “nhà” đó cũng là của em.
Có thể mình chưa làm được điều đó. Nhưng nếu anh sẵn lòng, em vẫn còn ở đây. Em vẫn còn muốn cùng anh tạo dựng. Một không gian không nghiêng hẳn về ai, một tổ ấm không khiến ai thấy lạc lõng.
Vì cuối cùng, hôn nhân không phải là ai theo ai.
Mà là cùng một hướng.
Cùng giữ gìn. Cùng vươn lên. Cùng vượt qua.
